Selectie van publicaties
Gedurende mijn lange loopbaan, als dansdocent, dansrecensent, adviseur, trainer, ontwikkelaar en schrijver was in haast alle gevallen mijn belangrijkste doel: het bijeenbrengen van theorie en praktijk.
Het ging mij om de vraag: 'hoe kunnen theorieën die zijn ontwikkeld op het gebied van kunst- en kunsteducatie, maar ook afkomstig uit diverse andere disciplines, zoals psychologie, onderwijskunde, sociologie en filosofie, worden vertaald naar de praktijk van de danseducatie?' Ik heb geprobeerd om daar op verschillende manieren een antwoord te geven in meer dan zeventig publicaties: boeken, brochures, artikelen, handleidingen en lespakketten.
Hieronder volgt een selectie van de in mijn ogen belangrijkste publicaties. Hetzij vanwege de inhoud, hetzij omdat ze historische waarde hebben.
Met dank aan het LKCA en Cultuurconnectie!
Behalve de publicaties op deze pagina is er ook een pagina gastbijdragen. Dit is de plek waar vrienden en collega’s bijdrages kunnen publiceren over hun gedachten over en visie op dans en danseducatie.
V. Bergman, website LKCA, 2018. Met literatuuropgave. 10 p.
Hoe heeft dans zich de afgelopen zeventig jaar als vak ontwikkeld in het primair onderwijs? Dit artikel schetst een beeld van het vak vanaf 1945 tot nu aan de hand van verschillende beleidsinitiatieven van de overheid voor de bevordering van cultuureducatie.
Dit artikel is gebaseerd op de keynote ’70 jaar dans in het basisonderwijs; van kinderspelen tot Beyoncé’, uitgesproken door Vera Bergman tijdens de conferentie ‘Danseducatie met kwaliteit in het PO’, 28 november 2017. Klik hier voor de pdf
V. Bergman, Notitie geschreven ten behoeve van de Ontwikkelgroep Theorievorming Danseducatie. 2016.
Bij de ontmoeting met een danswerk kunnen we soorten benaderingen onderscheiden, die tegelijkertijd optreden: de fenomenologische benadering, waarbij het vooral gaat om de directe, emotionele en lichamelijke ervaring en de semiotische benadering, waarbij het gaat om betekenisgeving. Daarnaast is er sprake van het nemen van afstand, als het gaat om analyse en beoordeling van het werk. Klik hier voor de pdf.
V. Bergman; C. Hermans; S. Fokkens-van der Maas, Utrecht Kunstfactor, 2011.Met lit.opg. en bijl.41 p.
Dit document biedt dansaanbieders inhoudelijke richtlijnen voor danseducatie. Hiermee wordt beoogd zelfstandig gevestigde dansscholen, centra voor de kunsten, dansverenigingen en dansdocenten een instrument in handen te geven voor het optimaliseren en bewaken van de kwaliteit van de danseducatie die zij bieden. In de richtlijnen wordt ook aandacht besteed aan het werken met specifieke doelgroepen, zoals jongens, senioren en mensen met een fysieke, verstandelijke of psychische beperking. Dit document is een vervolg op, en tevens een uitbreiding van 'De pas erin!' dat in 1999 werd uitgegeven door het LOKV. Klik hier voor de pdf
V. Bergman, Utrecht, LOKV, 1999
Dit artikel verscheen in het kader van het project ‘Kunst in de Basisschool’. Doel van Kunst in de basisschool was een lesmethode te ontwikkelen voor alle jaargroepen in het basisonderwijs, alle kunstdisciplines omvattend, bestemd voor de receptieve en reflectieve kunsteducatie en bedoeld om de afstand tussen kunst en kinderen te verkleinen en kinderen beter te leren kijken en luisteren naar kunst. Aan de hand van theorieën over o.a. de cognitieve en morele ontwikkeling wordt een beeld geschetst van de esthetische ontwikkeling. Dit diende als leidraad bij het ontwerpen van de lessen voor de verschillende leeftijdsgroepen. Klik hier voor de pdf
V. Bergman, Utrecht, LOKV, 1995. Isbn 90-6997-068-6
In: Determinanten van leren over kunst , Katernen kunsteducatie
In dit artikel worden de contouren beschreven van een theoretisch model waarmee de selectie en begeleiding van dansvoorstellingen theoretisch kunnen worden onderbouwd. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen: een beschrijvend model: welke processen spelen een rol bij het kijken naar dansvoorstellingen; een analysemodel: uit welke componenten en in welke mate van complexiteit is een dansvoorstelling opgebouwd; een ontwikkelingsmodel: hoe verloopt de ontwikkeling van dansreceptie bij kinderen en jongeren en tot slot een didactisch model: welke keuzes kunnen op grond van de processen bij het kijken naar dans, de dansreceptieve ontwikkeling en de analyse van een voorstelling gemaakt worden voor de selectie en begeleiding van dansvoorstellingen. Klik hier voor de pdf